اين روزها گلستان ميزبان رئيس جمهور است. مردم اين استان كه سالها از بي توجهي و ديده نشدن در برنامه ريزي هاي خرد و كلان كشور گلايه مند هستند به نتايج اين سفر اميد بسيار دارند؛ انتظار اينكه احمدي نژاد باتوجه دقيقي كه به مسائل استان ها و فرصت هاي بسيار توسعه كه اغلب دست نخورده باقيمانده اند داردبتواند مشكلات اين استان را نيز حل كند و گلستان را در جهت ترقي اقتصاد كشور سوق دهد. دفتر سرپرستي كيهان گلستان به همين بهانه گزارش مفصلي از وضعيت استان، نيازها، فرصت ها و تهديدها تهيه كرده كه ازنظرتان مي گذرد.
وضعيت اشتغال
بي توجهي به استعدادهاي فراوان استان و عدم برنامه ريزي هاي دقيق در طي 16سال اخير سبب شده تا گلستان باوجود تمامي استعدادهايي كه دارد، از لحاظ اشتغال وضع اسفباري داشته باشد. درحالي كه ارگان هاي رسمي تلاش مي كنند درصد بيكاري استان را 9/9درصد جلوه دهند، سخنان ربيعي مديركل جديد كار و امور اجتماعي استان همه چيز را به هم ريخته است. او اين رقم را دروغ محض مي داند و معتقد است درصد واقعي بيكاري استان به 3/14درصد مي رسد. به جرأت مي توان گفت: «اگركشاورزي رو به ورشكستگي گلستان نبود، اين رقم وحشتناك از اين بيشتر مي شد.»
آنچه بر مردم صبور گلستان به ويژه جوانان جوياي كار گذشته، آنقدر غم بار است كه پورمحمدي وزير كشور هم در مراسم معارفه استاندار اذعان كرد: «درصد بيكاري در گلستان در استان سرشار از امكانات و مواهب الهي چون گلستان با استان محروم خراسان جنوبي برابر است.»
با اين حال بخش خدمات با 9/40و پس از آن كشاورزي با 3/34درصد بيشترين ميزان اشتغال را به خود اختصاص داده اند. سهم بالاي خدمات نشان از تهي بودن استان از شكوفايي ساخت هاي صنعتي و اقتصادي زيربنايي است و سوق ناگزير شاغلان به بخش خدمات است.
كشاورزي
وجود اقليم هاي متعدد و متنوع در محدوده استان گلستان شرايط كشت 72نوع محصول كشاورزي را در اين استان فراهم آورده است و علاوه بر اين گلستان همواره در توليد سه محصول استراتژيك پنبه، لوبياي روغني و كلزا رتبه نخست كشوري را داشته ولي با اين حال روند رو به نزول توليد محصولات كشاورزي در سال هاي اخير كه ناشي از فقدان كارخانجات بزرگ صنايع تبديلي كشاورزي، سيل هاي مهيب سال هاي 80و 81 و خشكسالي در نيمه شمالي استان است جايگاه گلستان را متزلزل ساخته است.
مواردي كه براي پيشرفت استان در سفر رئيس جمهور مي تواند مورد توجه قرار گيرد به شرح ذيل است:
1- پيگيري انتقال آب مازاد غرب مازندران به گلستان از طريق احداث كانال سراسري (اين پروژه از زمان آقاي هاشمي موردنظر بوده است.)
2- احداث تصفيه خانه فاضلاب براي بازيافت پساب ها و بازگرداندن به عرصه مصرف
3- سازماندهي شبكه توزيع و تهيه و انتقال فرآورده هاي كشاورزي با احداث سيلوها، سوله ها و انبارها و صنايع بسته بندي پيشرفته دولتي يا جذب سرمايه گذاري هاي خارجي و بخش خصوصي.
وجود مراتع وسيع در ييلاقات جنوب استان (كه از بندرگز تا جنگل گلستان گسترده است) و شرايط اقليمي مناسب در تركمن صحرا و سواحل شرقي درياي خزر، گلستان را به قطب دامپروري كشور مبدل كرده است؛ هرچند كه ضعف مسئولان استان در كمك به بهره برداري صحيح و تبليغ براي جذب سرمايه گذاري بخش هاي خارجي دولتي و خصوصي به خوبي در اين بخش مشهود است و از اين حيث سهم گلستان از توليد گوشت قرمز كشور 4/3 درصد، شير 7/5درصد، گوشت سفيد
2/4درصد، تخم مرغ 9/3درصد و عسل 5/0درصد است.
استحصال 17/46 درصد از خاويار كشور در اين استان سبب شده كه گلستان رتبه نخست اين محصول پردرآمد (مرواريد سياه) را به خود اختصاص دهد و جالب اينجاست كه باوجود اين، هيچ كارخانه بسته بندي مهمي براي اين محصول در محل اصلي توليد آن وجود ندارد و خاويار توليدي براي بسته بندي به انزلي مي رود.
در اين بخش حمايت وسيع از پرورش زنبور عسل باتوجه به وسعت و غناي مراتع استان، افزايش حمايت از توليد ماهيان گرمابي در صحراي تركمن و تالاب هاي بين المللي گميشان، آلاگل و آلماگل، كمك به توليد ماهيان سردابي در مناطق كوهپايه اي استان، تقويت دو مركز توليد بچه ماهيان خاوياري در استان و احداث پايگاه منطقه اي و يك بيمارستان فوق تخصصي دامپزشكي در يكي از شهرستان هاي استان بويژه گنبد كاووس جهت خدمات رساني به استان هاي همسايه و حتي كشور تركمنستان بايد مدنظر قرار گيرد.
صنعت
صنعت كم فروغ ترين بخش اقتصادي استان است كه آمارها آن را به خوبي نشان مي دهند. اين امر بيش ازهمه ناشي از شناخت نادرست قانون گزاران است كه با تصويب قانوني در 25مهر 1363 است گيلان و مازندران سابق را كه گلستان فعلي هم جزئي از آن بود استان هاي كشاورزي معرفي كردند و برهمين اساس عملاً حمايت از بخش صنعت در آنها صورت نگرفته است.
تفاوت آشكار بخش اعظمي از اقليم استان گلستان با گيلان و مازندران نشان مي دهد كه قطعاً اگر نمايندگان دلسوزي داشته باشيم بايد در اين قانون تجديدنظر صورت گيرد. قرار دادن گلستان در كنار دو استان پرآب و سرسبز مازندران و گيلان در اين، قانون ظلم بزرگي به كشور و مردم گلستان است، و اين باعث شده كه گلستان در رده بيست و هشتمين استان صنعتي كشور قرار گيرد. در بخش صنعت سخن فراوان است، اما راهكارهاي توسعه استان را مي توان در 14بند به شرح ذيل ارائه كرد:
1-راه اندازي كارخانجات و صنايع تبديلي كه مواد اوليه آن به راحتي از گلستان يا استان هاي هم جوار بدست آيد مانند روغن كشي، رب گوجه، آب ميوه، كمپوت، كنسرو ماهي و... نخ ريسي، غذاي دام.
2-كمك به احداث كارخانجات پيشرفته بسته بندي مواد غذايي به منظور تأمين نياز داخلي و صادرات به كشورهاي آسياي مركزي.
3-انتقال بخشي از صنايع مهم و مادر كشور از تهران به اين استان.
4-جلب صنايع بزرگ و پيشروي ملي به احداث شعبه در استان به عنوان محرك توسعه و توليد صنعتي در استان.
5-استقرار صنايع معدني مانند سيمان در شرق و شمال شرق استان (كمك به تجهيز ساخت) كارخانه سيمان كلاله.
6-تشويق بانك ها به سرمايه گذاري در طرح هاي صنعتي استان.
7-احداث نيروگاه سيكل تركيبي علي آباد كتول.
8-پيگيري احداث كارخانه توليد ماشين هاي برقي در علي آباد كتول.
9-ايجاد كارخانجات پيشرفته بازيافت شيشه، كاغذ، پلاستيك و فلزات و...
10-احداث كارخانجات كمپوست.
11-پيگيري احداث پتروشيمي در زمين هاي بياباني شمال استان (تركمن صحرا).
12-آغاز عمليات استخراج منابع نفت صحراي تركمن كه هم اكنون تركمنستان درآن سوي مرز درحال استخراج منابع نفتي و گازي منطقه است.
13-ايجاد منطقه پيشرفته صنعتي در نوار شمالي استان و مجاور مرز تركمنستان كه داراي زمين هاي خشك و بلااستفاده با فاصله اي زياد ازمركز تجمع انساني است محدود ميان شمال كلاله (مراوه تپه) تا شمال آق قلا.
14-تلاش براي جذب سرمايه گذاري هاي خارجي
راه و ترابري
براي توسعه استان در زمينه راه و ترابري نيز اجراي طرح هاي ذيل پيشنهاد مي شود:
1-احداث خط آهن گرگان- آق قلا- گمرك اينچه برون و گرگان- گنبد- بجنورد و سپس امتداد آن تا مشهد مقدس.
2-احداث خط آهن گرگان به شاهرود.
3-تكميل آزادراه گرگان به جنگل گلستان كه مدتهاست با كندي عذاب آوري پيش مي رود.
4-بهسازي جاده فرعي كلاله- گليداغ- گرماب- آشخانه در حد يك جاده استاندارد به منظور جايگزيني جاده فعلي جنگل گلستان به عنوان محور ارتباطي شمال كشور با خراسان شمالي و رضوي
5-تعويض ريل هاي مسير بندرگز تا گرگان كه عمرشان به آغاز احداث راه آهن تهران گرگان در 50سال پيش بازمي گردد.
6-روشن شدن تكليف احداث جاده علي آباد- قلعه نو خرقان- شاهرود و درصورت مشكل زا بودن، تعيين جاده ميانبر ديگري به عنوان جايگزين.
7-احداث كمربندي علي آباد كتول.
8- كمك به طرح عظيم احداث پروژه لنگرگاه كاسپين در خواجه نفس كه توسط بخش خصوصي در دست ساخت است.
9- توسعه تجهيز بنادر گز و تركمن به عنوان پايانه هاي مسافري يا مناطق گردشگري.
آموزش و پرورش
در گلستان 409 هزار و 251 دانش آموز وجود دارد كه از اين تعداد 8/53درصد در مناطق شهري و 2/46 در نقاط روستايي مشغول تحصيل هستند.
بي توجهي مجموعه آموزش و پرورش استان به رشد تحصيلي و اجراي طرح هاي پژوهشي دراين زمينه سبب شده تا از موفقيت دانش آموزان گلستاني در ورود به دانشگاه ها كاسته شود كه بايد در دولت جديد براي جمعيت پويا و تلاشگر دانش آموزي استان كاري كرد؛ احداث پارك و اردوگاه بزرگ فناوري و تحقيق، احداث رصدخانه نجوم دانش آموزي در گنبد كاووس و آموزشكده هاي فني و حرفه اي و كاردانش شبانه روزي (با اولويت راه اندازي رشته هايي كه در استان گلستان و استان هاي همسايه وجود ندارد)، تامين اعتبار راه اندازي فرستنده شبكه آموزش سيما از سوي استانداري و پخش برنامه هاي آن از طريق فرستنده پرقدرت KW10 در فرستنده دراز نو و همچنين ايجاد دفاتر نمايندگي انجمن هاي رياضي، فيزيك، نجوم، شيمي و ... و باشگاه دانش پژوهان جوان در استان از راه كارهاي پيشرفت در زمينه آموزشي است.
آموزش عالي
وضعيت آموزش عالي در استان بويژه در بخش دولتي بسيار اسف بار است. فقدان دانشگاه جامع و سنگ اندازي متعددهاي در راه تاسيس آن سبب شده تا دانش آموزان گلستاني از مزيت دانشگاه بومي و رشته سهميه مناطق كه ضريب قبوليشان را افزايش مي دهد، محروم شوند.
در حال حاضر اصلي ترين خواسته گلستاني ها در اين بخش احداث دانشگاه جامع گلستان است كه طبق اسناد موجود قرار بود مطابق ابلاغيه مورخه 31/1/81 مصطفي معين به رئيس وقت دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان آغاز به كار كند. شواهدي در دست است كه مشخص مي كند عده اي به بهانه هاي ظاهراً منطقي! اين پديده مهم و حياتي در استان را تا به امروز عقب انداخته اند و به نظر مي رسد احداث اين دانشگاه بايد از دست مسئولان فعلي آن خارج و به اكيپي متشكل از نمايندگان مستقيم رئيس جمهور سپرده شود تا با پژوهش ها و نياز سنجي هاي دقيق و اختصاص حجم سرمايه گذاري بالا و احداث يك شهر دانشگاهي عظيم كه مي تواند در محدوده زمين ها ارزان قيمت شهرستان آق قلا صورت گيرد نيازهاي آموزش عالي استان كشور و حتي كشورهاي آسياي مركزي نيز برطرف شود.
بهداشت و درمان
بي گمان گلستان يكي از محروم ترين استان ها در زمينه بهداشت و درمان است.
براساس آمار تهيه شده جمعيت اندك يك هزار و 350 نفري از كل پزشكان استان در همه تخصص ها و رده ها و بهره مندي تقريباً هر 100 هزار نفر گلستاني از يك بيمارستان جاي تأمل بسيار دارد.
ميراث فرهنگي و گردشگري
گلستان در اين بخش بي گمان يكي از غني ترين و پرجاذبه ترين استان هاي كشور است گردهم آمدن جلوه هاي متنوع طبيعي اعم از خليج، دشت، صحرا، بيابان، كوهستان، تالاب، آبشار و جنگل و... در كنار صدها اثر تاريخي و باستاني مؤيد آن است كه گلستان ظرفيت بالايي در اين بخش دارد.
گفتني است آثار بسياري در گلستان در صف ثبت در آثار تاريخي كشور و جهان هستند ثبت برج قابووس به عنوان مرتفع ترين سازه آجري جهان با قدمت 1000 ساله، ديوار دفاعي گرگان و شهر باستاني جرجان در گنبد كاووس در فهرست آثار جهاني يونسكو عزم جدي دولت را مي طلبد.
گلستان را محروم اعلام كنيد
آنچه مسلم است محروم اعلام شدن گلستان مهمترين خواسته مردم استان است كه نجات گلستان را از تنگناها موجب خواهد شد. اميدواريم شيرين ترين دستاورد سفر رئيس جمهور به استان همين باشد .